سخن سبز

سال­ها پیش، وقتی نوجوان بودم، یکی از بزرگ‌ترها تعریف می­کرد خوابی دیده ­است. او گفت: «خواب دیدم شکاف خیلی بزرگی در دل زمین ایجاد شده. شکافی آنقدر عمیق که هرچه نگاه می­کردی، نمی­توانستی انتهایش را ببینی. دو طرف آن را صخره­های صاف و لغزنده پوشانده بود. تنها بودم و احساس تنهایی میکردم؛ روی لبة یکی از این صخره ­ها ایستاده بودم و به آن طرف دره می­ نگریستم.

آنجا مردمی را دیدم که در حال گفت‌وگو و خنده بودند. به نظر می ­رسید اوقات خوشی دارند. احساس تنهایی و درماندگی کردم و حس کردم هیچ راهی برای رفتن به آن طرف دره وجود ندارد.

در طول تمام زندگی‌­ام همواره این صحنه مقابل چشمانم قرار داشته. بسیار اتفاق افتاده که احساس کرده ‌ام در طرف دیگر دره، دارم به مردمی شاد و خندان می ­نگرم بدون اینکه راهی به سمت آن‌ها وجود داشته باشد. این صحنه، روشن‌ترین تعریف من از تنهایی است. سال­ها درس و تحقیق در زمینه سلامت روان تاکنون این را به من ثابت کرده است که «تنهایی» یک فاکتور کلیدی در انواع اختلافات روانی است.

به علاوه دریافته­ام که مساله تنهایی چه در کشور خودمان و چه در جهانی که در آن زندگی می­کنیم به پدیده­ای فراگیر تبدیل شده است. ارزش رابط? پر معنای بین فردی به شدت کاهش یافته و سرعت مرگ‌بار جامعه مدرن و تلاش برای موفقیت مالی فقط به خاطر «عقب نماندن از قافله» اهمیت حضور افراد خوبی را که همراه در زندگی حامی­مان بوده اند، تحت­ الشعاع قرار داده است.

اکثرمان یا ارتباط خیلی کمی با اعضای خانواده و همسایگان‌مان داریم و یا اصلا با آن‌ها در ارتباط نیستیم. بعضی اظهار می‌دارند: «ما فراموش کرده­ایم چگونه با دیگران ارتباط برقرار کنیم. شاید هم هیچ‌وقت این را به ما نیاموخته ­اند».

تنهایی چیست؟

تعریف ­های زیادی برای تنهایی وجود دارد. این تعریف­ها بیشتر احساساتی مثل یاس، پوچی، ناامیدی و هوس را شامل می­شوند.

کدام یک از عبارات زیر بهتر می­ تواند تنهایی شما را توصیف کند؟

• احساس می­ کنید هیچ گونه پیوندی با دیگران و افراد دور و برتان ندارید.
• احساس می­ کنید ارتباط‌تان با دیگران قطع شده و هیچ پل ارتباطی بین‌تان وجود ندارد.
• از اینکه کسی نیست تا با شما باشد، ناراحت هستید.
• زمانی که تنها هستید، احساس راحتی ندارید.
• حس می­ کنید کسی در زندگی‌تان نیست که نگران‌تان باشد.
• دوست و هم ­صحبتی ندارید.
• کسی نیست که بخواهد با شما بماند.
• احساس می ­کنید دیگران شما را به حال خود رها کرده­اند.
• برقراری ارتباط با دیگران، چه ارتباط فیزیکی و چه ارتباط احساسی برای‌تان دشوار است.
• احسای خستگی و درماندگی می­کنید.
• تنها هستید ولی نمی­ توانید از تنهایی­تان لذت ببرید.

و ممکن است که شما تعریف خودتان را از تنهایی داشته باشید.

چه می­شد اگر تنها نبودید؟

ایجاد تغییر در هر موقعیت و شرایط بغرنجی نیازمند «تصویرسازی» است. تصور کنید زندگی­تان چگونه خواهد بود اگر فلان چیز را تغییر دهید. مثلاً خانمی که از تنهایی و ناتوانی در ارتباط با دیگران رنج می­برد، می­گفت: «اگرچند دوست پیدا می­کردم، به آن­ها زنگ می‌زدم، با هم چت می­ کردیم، می­توانستم به آن­ها بگویم واقعاً نسبت به بیماری­ام چه احساسی دارم. از هیجان ایجاد یک عادت جدید برایشان می­گفتم و از اینکه چطور از خانواده­ام جداشده‌ام. آن­ها می­توانستند به من سربزنند، از احوالم جویا شوند یا حتی گاه­گاهی باهم بیرون می­رفتیم». اگر شما احساس تنهایی نمی­کنید، به این معنی است که بین بودن با دیگران و تنهایی در تعادل هستید و قلباً باور دارید دیگران شما را دوست دارند و مراقب‌تان هستند. این باور به قدری عمیق است که حتی زمانی که کسی دور و برتان نیست، احساس می­کنید با آن‌ها در پیوند هستید، حضورشان را حس می­کنید و از تنهایی‌تان نهایت لذت را می­برید. دوستان واقعی، خانواده­ای گرم و صمیمی و داشتن حس امنیت از اینکه می­دانید هرگاه به آن­ها نیاز دارید کنارتان هستند.

مقالات روانشناسی را کلیک کنید